Odsłonięto znak Polski Walczącej na fasadzie Willi 'Jasny Dom’
Z okazji obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych na elewacji budynku przy ul. Świerszcza 2 odsłonięto w poniedziałek Znak Polski Walczącej. W piwnicach gmachu w nieludzkich warunkach więziono m.in. żołnierzy Armii Krajowej.
Podczas uroczystości odczytano list przesłany przez prezydenta Andrzeja Dudę.
„Uczestnicy walk o niepodległość ojczyzny są od wieków otaczani szczególnym szacunkiem Polaków. Obrońcy granic i honoru Rzeczypospolitej, żołnierze regularnej armii, powstańcy, należą od najważniejszych postaci w panteonie naszych bohaterów narodowych. (…) Jestem przekonany, że pamięć o Żołnierzach Wyklętych, umacnia w nas Polakach, wolę trwania przy imponderabiliach” – napisał prezydent.
„Celem sowieckiego okupanta było wyniszczenie inteligencji polskiej, następnie całkowita likwidacja struktur niepodległościowych państwa. (…) Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, w szczególny sposób skłaniają do refleksji nad tragicznymi wydarzeniami naszej wojennej i powojennej historii” – zwrócił uwagę w swoim liście marszałek Sejmu Marek Kuchciński.
Odczytano również list premier Beaty Szydło.
„Tutaj – w +Willi Jasny Dom+ – w pierwszej warszawskiej siedzibie Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego, te słowa na ścianach piwnic zamienionych w katownie nabierają pełnego, przejmującego znaczenia. Wszystkim obecnym na dzisiejszych uroczystościach – wśród nich weteranom walk, działaczom opozycji antykomunistycznej, osobom represjonowanym – pragnę przekazać wyrazy głębokiego szacunku” – podkreśliła premier Szydło.
„Jak co roku organizujemy uroczystości związane z Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Tym razem wraz +Fundacją Willa Jasny Dom+, przygotował je Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Dla mnie te obchody będą szczególne, gdyż na fasadzie budynku odsłaniamy długo oczekiwany znak Polski Walczącej oraz historyczną nazwę budynku” – powiedziała PAP prezes fundacji Marlena Piekarska-Olszówka.
„Ja o ten znak walczyłam dwa lata” – dodała.
Podsekretarz stanu w MON Wojciech Fałkowski zauważył, że miejsce, w którym odsłonięto pamiątkowy znak „jest częścią tragicznego, ale istniejącego krajobrazu miasta”.
„Miejsce, które musi być pamiętane, jako świadectwo czasu, heroizmu, cierpienia. To miejsce, jak wiele miejsc w całej Warszawie, świadczy o tragicznych dziejach, ale również o chwale polskiego żołnierza” – ocenił Fałkowski.
Modernistyczny budynek w warszawskich Włochach – na którego fasadzie zawisnął neon upamiętniający historyczne wydarzenia – będący w posiadaniu Józefa Kasperkiewicza, od stycznia 1945 roku stał się siedzibą Głównego Zarządu Informacji Naczelnego Dowództwa Ludowego Wojska Polskiego.
„Włochy nie zostały zniszczone w czasie wojny, natomiast kamienica – jak na tamten czas – była bardzo nowoczesna” – mówiła Marlena Piekarska-Olszówka.
Z rozkazu Wojennego Komendanta Miasta Włochy, rodzina Kasperkiewiczów zmuszona została do opuszczenia swojej własności. Wkrótce po przejęciu willi, jej wyższe kondygnacje przeznaczono na biura oraz pokoje przesłuchań, natomiast piwnice przekształcono w więzienne cele.
Właśnie tam, w listopadzie 2000 roku została przypadkiem odkryta pierwsza naścienna inskrypcja „Bóg, Honor, Ojczyzna”.
„Zobaczyłyśmy ją – mimo wątłego światła – schodząc z mamą do piwnicy jedynej zaprzyjaźnionej z nami lokatorki, która zechciała nam pożyczyć węgiel. Po bliższym przyjrzeniu się, na ścianach zobaczyć można było nazwiska, daty, kalendarze i sentencje” – mówiła prezes fundacji.
Potem odsłonięto kolejne napisy, z których dowiadujemy się, że był tam przetrzymywany m.in. Bolesław Piasecki – polityk, oficer Wojska Polskiego i założyciel stowarzyszenia PAX.
„W okresie siedmiu miesięcy – od lutego do października 1945 roku – przeszło przez to miejsce ponad tysiąc osób, w tym żołnierzy Armii Krajowej. Poddawani byli okrutnym torturom, które trwały nawet dwadzieścia godzin, przesłuchania odbywały się w języku rosyjskim tłumaczonym na kulejący język polski. (…) Warunki, jakie tutaj panowały, były urągające ludzkiej godności. Mieli głodowe racje żywieniowe, nie wolno było im rozmawiać” – powiedziała Piekarska-Olszówka.
Budynek – po opuszczeniu go przez Sowietów – zajęło Wojsko Polskie, a następnie został przeznaczony na mieszkania komunalne. Spadkobiercom udało się go odzyskać w 1992 roku.
Uroczystość patriotyczno-religijna oraz inauguracja neonu znaku Polski Walczącej na fasadzie willi jest elementem obchodów, przypadającego na 1 marca Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Ustanowił go w 2011 r. parlament „w hołdzie Żołnierzom Wyklętym – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu”.
W uroczystości udział wzięli m.in. wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska, wicemarszałek Senatu Adam Bielan, weterani walki o niepodległość Rzeczypospolitej, przedstawiciele organizacji kombatanckich, przedstawiciele ofiar represji wojennych i powojennych.
- Kasia Kowalska – Piosenka Autorska - 21 marca 2024
- Big Cyc i Łydka Grubasa na Bemowie - 21 marca 2024
- Witamy wiosnę na Ursynowie – koncert Lanberry - 18 marca 2024
Loading ...